Door: Eduard-f | Datum: 28-09-2009 | Laatst gewijzigd: 29-09-2009 | Gezondheid

Zwaar werk moet minder zwaar worden, vindt Wouter Bos. Dan kunnen ook mensen met een zwaar beroep langer doorwerken. In de negentiende eeuw werkten veel arbeiders zich kapot. Dat begon te veranderen na een parlementaire enquête.

In januari 1887 onderzocht de Tweede Kamer de toestand in Nederlandse fabrieken en werkplaatsen. Een commissie verhoorde 146 fabrikanten, arbeiders en artsen over werkzaamheden en arbeidsomstandigheden. De uitkomsten waren verbijsterend: dodelijke ongelukken waren in fabrieken volstrekt normaal, net als werkdagen van twaalf uur. En er bestond geen pensioen, dus mensen werkten tot hun dood. 'Zij werken tot het laatste toe,' vertelde een bedrijfsleider. 'Ik ken geen ouder volk dan 55, 56 en 57 jaar.'

Niet alleen de mannen werkten zich kapot. Zo ondervroeg de commissie de 57-jarige Johanna Hoogveld. Zij werkte al 48 jaar in een textielfabriek. Vanaf haar twintigste sloeg ze tien uur per dag met een ijzeren hamer patronen in het textiel. Ze was helemaal kapotgewerkt. Zelfs winkelmeisjes werden uitgeput, tot grote verontwaardiging van feministe Aletta Jacobs. Zij kregen lichamelijke klachten omdat ze nooit mochten zitten. De commissieleden konden dat bijna niet geloven. 'Overdrijft gij niet wanneer gij zegt dat gij 14 uren onafgebroken op de benen staat?' vroegen ze de 18-jarige Mina Kok. 'Daarin overdrijf ik niet', antwoordde zij.   

Nederland was geschokt door de verhoren. In 1889 voerde de regering daarom de Arbeidswet in. De werkdag van vrouwen en kinderen mocht voortaan niet langer dan elf uur duren. Met de uitbreiding van de wet in 1919 kwamen ook voor mannen maximale werktijden. En voor winkelmeisjes stond vanaf 1902 een stoel in de winkel.

Bron: www.anno.nl